İNTERNET VE TEKNOLOJİ BAĞIMLILIĞI
İnternet ve teknoloji modem hayatın kolaylaştırıcıları olmakla birlikte zaman içinde tahmin
edildiğinden çok daha hızla artan kullanımları "internet ve teknoloji bağımlılığı" tanımına ihtiyaç
duyulmasına neden olmuştur. Online oyunlar ve sosyal medyada harcanan uzun saatler, internetsiz
ortamlarda zaman geçirememek, kontrolsüz internet alışverişleri, internet ve teknoloji bağımlılığının
hayatımızı nasıl etkilediğinin bazı göstergelerindendir.
Bu bağımlılık tüm bağımlılıklarda olduğu gibi bağımlının, aile ve sosyal ilişkilerine, mesleki
ya da akademik başarısına zarar verir. Bunun sonucu olarak ekonomik ve sosyal kayıplar yaşanır. Bu
zorluklar, bağımlılığa bir takım başka psikiyatrik hastalıkların da eşlik etmesini kolaylaştırır. Hatta
eğer bireyin bağımlılığa yatkınlığı varsa aynı anda birden fazla bağımlılık görülmesi de olasıdır.
Örneğin; internet bağımlılığı ile aynı anda yeme ya da sigara bağımlılığının görülmesi gibi.
İnternet Bağımlısı Kimdir?
Aşağıdaki durumlardan 5 veya daha fazlasını 12 ayı aşan bir süredir yaşıyorsanız bir internet
bağımlılığından söz etmek mümkündür.
* İnternet ile ilgili yoğun zihinsel meşguliyet,
* Doyum sağlamak için internet başında geçirilen sürenin giderek artması,
* İnternet kullanımını kontrol altına almak için tekrarlayan başarısız çabalar
* İnternete ulaşamadığında veya internet kullanımını durdurduğunda yorgun, depresif veya
gergin hissetmek,
* İnternet başında planladığından daha fazla zaman geçirmek,
* Önemli bir ilişkiyi, mesleki, eğitimsel veya kariyeri ilgilendiren durumu riske atacak derecede
internete zaman ayırmak,
* İnternet kullanımı hakkında aile üyelerine, çevresine veya terapistine yalan söylemek,
* Gündelik problemlerden veya istenmeyen duygu durumdan kaçmak için internette zaman
geçirmek.
Teknoloji Bağımlılığı Tedavisi İçin Hangi Hayat Tarzı Değişikliklerini Yapmalıyım?
Teknoloji bağımlılığı olan veya teknoloji bağımlılığı olduğundan şüphe duyan kişiler bu durumdan
kurtulmak için bazı hayat tarzı değişiklikleri yapabilir. Bunlar arasında:
Teknoloji kullanımını tam zıt saatlere kaydırmak: Teknoloji kullanılan zamanları yeniden organize
ederek tam zıt saatlere kaydırmak ve mekânı değiştirmek ilk adım olarak faydalı olabilir. Hafta içi
düzenli olarak internet oyunu oynayan bir öğrencinin oyun saatlerini hafta sonuna kaydırması, uyanır
uyanmaz internete giren birinin kahvaltısını yapana kadar beklemesini istemek bu öneriler arasında yer
alabilir.
Teknoloji kullanımıyla ilgili hedefler belirlemek: İnternet kullanım miktarına makul bir zaman
sınırlaması getirmek şarttır. Öncelikli olarak eski kullanım yarıya düşürülüp bunu da haftanın
günlerine uygun bir şekilde paylaştırmak başlangıç için yoksunluktan korunmada etkili bir yöntem
olabilir.
Dış durdurucular kullanmak: Zaman düzenlemesiyle beraber hedeflenen internet kullanımının
bitişini hatırlatan alarm gibi bir uyarıcı veya yapılması zorunlu bir iş dış durdurucu olarak
kullanılabilir.
Çok kullanılan belli işlevlerden uzak durmak: Teknoloji en çok kullanılma sebebi olan belli
işlevlerden uzak durmaya çalışmak önemli bir adımdır. Mesela kişi interneti ağırlıklı olarak oyun
oynamak için kullanıyorsa oyun sitelerine girmesi kısıtlanırken haber sitelerinde gezinmesine izin
verilebilir.
Hatırlatıcı kartlar kullanmak: Teknolojinin bağımlı kullanımının neler kaybettirdiğini ya da bağımlı
kullanım olmasa neler kazanacağını ifade eden bazı kartlar hazırlaması ve bunu cebinde taşıyarak
zorlandığı zaman onları okuması istenebilir.
Kişisel defter oluşturmak: Teknoloji bağımlısı kişinin hep yapmak isteyip yapmaya vakit
bulamadığını düşündüğü faaliyetleri tekerteker yazıp sırayla yapmaya başlaması da uygulanabilecek
bir yöntemdir.
Aile terapisine başvurmak: Aileyi internet kullanımı konusunda eğitme, kişinin ailesi tarafından
suçlanmasını azaltma ve aile desteğini artırmak tedavi için yararlı olabilecek yöntemler arasındadır.
Hedefler koymak: Teknolojiden uzak kalmayla alakalı düzenli olarak uyulacak hedefler koymak da
kişiyi güçlendiren ve tedaviyi destekleyen yöntemlerden biridir.
Bağımlı olunan teknolojik cihazı ailece toplu kullanmak: Evde birden fazla sayıda olan televizyon,
bilgisayar vb. bağımlılık konusu olan cihazları azaltıp tek bir cihazı, ortak kullanım alanında evin
diğer üyeleriyle paylaşarak kullanmak da uygulanabilecek yöntemlerden biridir.
Spor yapmak: Spor yapmak vücutta biriken enerjiyi sağlıklı boşaltabilmek anlamında yapılabilecek
en uygun faaliyetlerden biridir. Düzenli sporun hayata girmesi bağımlılığın tedavi sürecini
kolaylaştıracaktır.
Yardım istemek: Aile üyelerinden ve yakın arkadaşlardan sorunu saklamayıp yardım istemek hem
sürekli destek mekanizması bulabilme anlamında hem de tedavi sürecini devam ettirebilme anlamında
kullanılması gereken önemli bir yöntemdir.
Düşünceleri kontrol etmek: Teknoloji bağımlılığına sebep olan ya da teknoloji bağımlılığını arttıran
otomatik düşüncelerin incelenmesi ve bunların gerçek hayatta değerlendirilmeside üzerinde durulması
gereken bir yöntemdir.
Yeni sosyal becerilerin kazanılması: Sosyal beceri eksikliği de teknoloji bağımlılığının sebebi ya da
sonucu olarak ortaya çıkabilir. Bu noktada yeni sosyal becerilerin kazanılması teknoloji bağımlılığının
tedavisinde oldukça faydalı olabilecek bir uygulamadır.